‘Niet mijn naam, maar mijn denken moet leven.’ Mwah….

Ongeveer 1/5 van onze gemeente is niet te bezoeken zonder een toegangskaartje te kopen, de Hoge Veluwe. Dat hebben we te danken aan de familie Kröller Müller. Anton Kröller was zo gek op het afknallen van konijnen dat hij zijn eigen jachtgebied kocht tussen Ede en Otterlo en daar kwam later een hek om heen.

Dat betaalde hij met vermogen uit zijn bedrijven maar liet daarbij een spoor van gedupeerde beleggers achter. Helene Müller was zo’n grote fan van Hitler dat ze van Harskamp naar München reisde om hem te ontmoeten. In de oorlog werd de Hoge Veluwe gebruikt als vliegveld voor de nazis waarvoor Anton Kröller zich riant liet betalen door onze oosterburen. De zoontjes van Helene en Anton waren beiden lid van de NSB.

Met vervalste cijfers peuterde Anton Kröller kredieten los wat zijn vrouw weer de ruimte gaf om schilderijen te kopen. Ondertussen lieten ze de lokale bevolking, waaronder mijn opa, voor een schijtsalaris de vijver voor Sint Hubertus uitgraven en ook van het werken in de stallen van Knuttel, eigendom van de Kröllertjes, werd mijn opa niet rijk maar hij kreeg wel last van zijn rug. waarbij het halfjaar dwangarbeid in het geboorteland van Helene ook niet meehielp.

En wat krijgt een echtpaar met nazisympathieën dat beleggers en banken belazerde, de lokale bevolking uitbuitte en bijna 20% van de gemeente achter hekken plaatste? Een eigen museum in Ede! Niet om hun leven te eren hoop ik maar om Ede cultureel op de kaart te zetten want Helene had wel kijk op kunst en kocht de schilderijen die we nu nog steeds mooi vinden en waar honderdduizenden bezoekers op af komen in het Kröller Müller Museum. Slim om dat te gebruiken.

Niemand zit echt te wachten op het bekijken van wat foto’s van Helene maar die plaatjes zijn natuurlijk alleen maar een alibi voor een hypermoderne multimediale presentatie van de schilderijen van Van Gogh en zijn matties en als je jongeren naar een museum wilt trekken dan moet je zoiets doen. Er zijn al wat van die rondreizende Van Gogh-circussen en die trekken tienduizenden bezoekers dus een vaste locatie in Ede zou zo maar een succes kunnen worden.

Het is ook een kwestie van smaak uiteraard maar op het eerste gezicht zou dit zo maar mijn smaak kunnen zijn dus ik zeg: doen. Niet ten koste van alles want iedere Edenaar betaalt nu ruimschoots mee aan dat andere fantastische plan, het Akoesticum, dat ooit een prachtige sluitende businesscase had die in de praktijk iets anders uitpakte.

Voor ik mijn mening, waar niemand op zit te wachten, over dit project ga geven zou ik dus wel willen weten hoeveel dat ArtBase nou schuift. Hoeveel doekoe mij dat gaat kosten. Nou hadden we in de gemeente Ede een museum dat na het KMM de meeste bezoekers trok van alle Edese musea. Hoeveel Edes geld moest daar naar toe? Nul. En toch meer bezoekers dan het Tegelmuseum (hoezo suf) of het Historisch Museum Ede. Onder andere te danken aan mijn vader die voor zijn werk daar nog minder geld voor kreeg dan mijn opa, namelijk niets. Zonder enige vorm van protest van de gemeente Ede is de collectie overgebracht naar een ander museum (functie elders heet dat tegenwoordig) en werd dit succesvolle museum gesloten.

Het is dus prima mogelijk om een museum te exploiteren zonder belastingcenten maar dat waren de raadsleden eventjes vergeten. De subsidieverslaving rondom cultuur is blijkbaar niet alleen een ziekte van subsidienemers maar ook van subsidiegevers.

Afgelopen donderdag zou ik het antwoord op mijn vraag wel eens kunnen krijgen. Hoeveel gaat dit mij kosten? Een wethouder pleitte hartstochtelijk voor het project, zoals haar voorganger en partijgenoot hartstochtelijk pleitte voor het Akoesticum. Maar wat het mij als Edenaar nou gaat kosten dat hoor je niet want om iedere vorm van transparantie te mijden heeft de Edese politiek een nieuw wapen: de onderhandelingspositie.

Daarom krijg je van tevoren niet te horen hoeveel geld Ede uittrekt voor een museum of voor de aanschaf van nieuwe theezakjes voor de raadsleden omdat leveranciers dan kunnen zien hoeveel er beschikbaar is en dat zou het onderhandelen moeilijk maken.  Ik denk dat iedere inkoper in Nederland zich kapot lacht om dat argument.

Na een hoop omfloerst gebabbel, want de geheime cijfers mogen natuurlijk niet besproken worden wat de kwaliteit van het debat niet ten goede komt, was het wel duidelijk dat dit project gewoon doorgaat en dat het niet uitmaakt wat het kost want voor het klaar is, is de wethouder al lang vertrokken en worden raadsleden beschermd door de geheimhouding van de documenten tot, bijvoorbeeld, 2048.

Maar toch, van alle megalomane projecten die in Ede gerealiseerd moeten worden staat ArtBase nog wel het dichtst bij ons door de grote invloed van de Kröllertjes op Ede. Laten we Helene Kröller Müller maar gewoon gebruiken om een gave, moderne experience te maken waar we in Ede wel trots op mogen zijn. Dan kijk ik in 2048 wel waar het misging.

Leave a Comment

Het e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *