Het zijn meestal de grote bedrijven die via allerlei schimmige constructies nooit belasting betalen maar als eerste hun handje ophouden bij de overheid als het gaat om subsidie. KLM meldde zich als eerste aan het subsidieinfuus in verband met de Coronacrisis. Grote belangenorganisaties die met hun betaalde lobbyisten op kamerleden inbeuken om schadevergoeding: de koninklijke horeca vereniging legde al een claim neer van 5 miljard bij de regering voordat er één restaurant was gesloten.
Het was dus helemaal in deze traditie dat Eric ‘aardbevinkje’ Wiebes op televisie vertelde dat de economie zwaar zou worden ondersteund maar dat de Coronacrisis voor zzp’ers en éénpitters tot het bedrijfsrisico behoorde. Ik weet niet hoe maar bij de rest van het kabinet sijpelde er toch wat gezond verstand langs de liberale hersencellen en Mark Rutte maakte een 180 graden draai en verklaarde dat deze groep ruimhartig zou worden gecompenseerd. Geen partnertoets, geen eigen vermogen opeten maar gewoon eerlijke compensatie.
Gisteren verscheen de regeling op de website van de gemeente Ede.
Van de ruimhartigheid blijft weinig meer over want de wethouder doet een ‘moreel appèl op ondernemers om zich alleen te melden als dat echt nodig is. Zo voorkomen we onbedoeld gebruik van publieke middelen en zorgen we dat het geld daar terecht komt waar dat het hardst nodig is’.
Daar sta je dan. Als zzp’er. Als middenstander. Daar sta je aan de rand van de financiële afgrond met je bedrijfje en als je dan hulp wordt aangeboden door de Rijksoverheid dan staat daar een Edese wethouder met een opgeheven vingertje die een moreel appèl op je doet.
Ik geloof niet dat de overheid een moreel appèl deed op de KLM. De regering lachte de Horecavereniging niet weg toen die 5 miljard kwam ophalen. Ik heb hier in Ede nooit een wethouder horen roepen om ervoor te zorgen dat het geld terecht komt waar dat het hardst nodig is toen het om het World Food Center ging maar de Voedselbank bijna failliet ging.
Bestuurders van de nieuwe stichting WFC krijgen € 10.000 per jaar voor een paar vergaderingen. Gemeenteraadsleden die drie maanden niet zullen vergaderen maar wel twee ton opstrijken met z’n allen. De biomassacentrale in Ede die 125 miljoen subsidie krijgt.
Ik heb geen wethouder gehoord die een moreel appèl deed op die figuren.
Maar nu ome Henk met zijn bloemenwinkel en tante Truus als huishoudelijkehulp zzp’er bijna over de kop gaan wordt er opeens een moreel appèl op ze gedaan.
Heel even kreeg ik hoop toen er een tweet verscheen van een raadslid die ondernemers ondanks de oproep van de wethouder aanspoorde om toch vooral van die regeling gebruik te maken. Maar we wonen in Ede dus binnen een uur was de tweet verwijderd want we willen wel voorkomen dat er discussie ontstaat in de glazen stolp waarin alleen de happy few met hun oldboysnetwork zich mogen warmen aan het vuur.
Ik doe een moreel appèl op de bewoners van die glazen stolp. Stop met je morele appèl. Stop met je opgeven vingertje, stop met het opdringen van een schuldgevoel en doe waarvoor je bent gekozen: help de inwoners van Ede.
En ja, appèl schrijf je eigenlijk als appel, stelletje taalnerds.