Word commissaris! Waar? Bij de ACV, de afvalcombinatie in Ede, dus ook nog eens lekker dicht bij huis. Ze hebben zelfs twee vacatures! Wat moet je dan doen? Niet zo veel hoor, een keer of zes per jaar vergaderen. En daar krijg je dan 10.750 euri exclusief btw voor en je mag je reiskosten ook nog eens declareren! Als je slim bent dan rij je dus via Maastricht.
De gemeente Ede is tegenwoordig een kerstboom van vennootschappen. Iedere dienst wordt ondergebracht in een apart bv’tje waar dan weer een uitgerangeerde politicus of ambtenaar directeur van wordt en na een paar jaar verdient zo’n figuur meer dan een wethouder. Met een mooie auto onder z’n kont, een lekkere secretaresse en een loyale boekhouder die alle foutjes onder het financiële tapijt veegt.
Maar omdat je zulke incapabele figuren natuurlijk niet volledig hun gang kunt laten gaan moet er tegenwoordig ook een raad van toezicht of iets dergelijks komen. Zit zo’n toezichthouder daar onbetaald dan heeft hij niets te verliezen. Dan loop je als directie kans dat zo’n figuur echt toezicht gaat houden en dat kun je echt niet hebben. Daarom geef je zulke figuren maar een stevige fooi dan heb je meer zekerheid dat ze hun toezicht beperken. Want om in het commissarissennetwerk een vaste plek te verdienen wil je niet bekend staan als een lastig baasje.
Dat soort toezicht helpt natuurlijk niets. Zo is er een voorbeeld uit Ede beschikbaar van een commissaris die onder zijn ogen een Woonstichting naar de kloten liet gaan die alleen met miljoenen gemeenschapsgeld overeind kon worden gehouden. Maar ja, als commissaris heb je mooi de 13 mille per jaar binnen, dus wat dondert het dan verder?
Vroeger was een slimme ambtenaar de baas van zo’n gemeentelijke dienst. De gemeenteraad had de controle en iedereen was gelukkig. Lekker goedkoop ook. Geen dikbetaalde directeuren die hun vriendjes als commissaris benoemen. Geen oldboysnetwerk van geflopte ambtenaren en mislukte politici. Of directeuren van de ene gemeentevennootschap die commissaris worden bij de andere. Zo loop je lekker binnen.
Maar de organisatie van de gemeente Ede is een sterfhuisconstructie geworden, een ondoordringbaar woud van allemaal bv’tjes. Een raadslid krijgt een conceptjaarverslag, tegelijkertijd met jaarrekeningen van al die andere vennootschappen, dat niet altijd klopt en waar hij niet altijd iets van snapt. Even afhameren om een uur of tien, vlak voor het einde van de raadsvergadering en dat was dan het democratische toezicht.
De raad van commissarissen kost ACV uit Ede zo’n 75.000 euro per jaar. Weggegooid geld. Daar moeten twee medewerkers van ACV het hele jaar voor werken. Hoe moet het dan? Ik weet het. En geloof me, dat ik dit ooit zou zeggen kwam zelfs in mijn ergste nachtmerries niet voor: gemeenteraadsleden moeten loonverhoging krijgen…..!
Daarvoor moeten ze dan wel het toezicht uitvoeren op al die gemeentevennootschappen. Vanuit hun functie als raadslid. Voor een normale vergoeding en dan vind ik Є 2.000 per jaar voor een toezichthoudende rol waarvoor je maar een keer of vijf hoeft te vergaderen prima betaald.
Maar zo houden we ook een zekere vorm van grip op dit soort organisaties die teren op gemeenschapsgeld maar zich volledig onttrekken aan democratische controle. En zo besparen we misschien wel een paar ton.
Voor dit briljante idee ontvang ik overigens graag een passende vergoeding….kan ik even 13.000 euro ontvangen, gemeenteraad?