Dominee Hans Bouma betreurt dat Jezus vlees en vis at. Het zomernummer van De Groene Amsterdammer citeert hem daarover als volgt: ‘Ik had dat graag anders gezien.’
Dominee Bouma is theoloog en partijveteraan van de Partij van de Dieren. Bovendien was hij mijn godsdienstleraar in de vierde klas van de middelbare school. Een keer heeft hij mij onterecht uit de les verwijderd. Ik had dat graag anders gezien.
Ik vind dominee Bouma moedig. Niet omdat hij eens in Otterlo bij een demonstratie sprak over de holocaust van de intensieve veehouderij, maar omdat hij als christen kritiek durft te hebben op de levenswijze van zo’n voor hem belangrijke figuur. Christenen die kritiek hebben op Jezus, moslims die kritiek hebben op Mohammed. Het lijken me noodzakelijke voorwaarden voor wereldvrede.
Maar goed dat betekent niet dat ik de kritiek van Bouma terecht vind. Het is ook niet zo zinvol denk ik om daar over te gaan bakkeleien. Veel interessanter is de vraag of Jezus nu veganist zou zijn. Ergens in mijn buik voel ik dat die vraag hier in Ede op de Biblebelt met zijn vele veehouders en slachterijen niet geheel onomstreden is.
Wij mestten thuis in Otterlo elk jaar een stierkalf vet. Zijn naam was altijd Henk, naar de boer waar we hem haalden. ‘Wat is Henk gekrompen,’ zei een nichtje toen ze een nieuwe Henk zag, onwetend van het feit dat de oude Henk in de diepvries lag.
We eten Henk vandaag zeiden we als er gehaktballen op het menu stonden. Als je vlees eet moet je ook je eigen dieren kunnen eten vinden we. Diverse logees en mijn eigen dochters werden mede naar aanleiding daarvan vegetariër.
Een oom van mij was keurmeester in het slachthuis te Steenwijk. Tijdens een familiefeest toonden zijn kinderen een film over zijn werk. Op een groot scherm zagen we dode varkens door het beeld rollen. Een deel van het publiek, ook de vleeseters, was geschokt en verontwaardigd. Ja, wat je niet ziet dat weet je niet of wil je niet weten.
En we willen wel meer niet weten. Ik lees over een rapport van de Voedsel- en Warenautoriteit over de kippensector. Jaarlijks gaan er tien miljoen kippen dood op Nederlandse boerderijen. Bijna een miljoen kippen sterven tijdens het transport naar de slachterij en vijftien miljoen komen daar aan met vleugelbreuken. In de slachterijen zelf worden kippen vaak niet goed geëlektrocuteerd en daardoor levend aangesneden.
Ergens in mijn achterhoofd zit een bizar verhaal over rijen vrachtwagens vol met varkens die op de minuut nauwkeurig bij slachterijen gelost worden. Zo worden 42.000 varkens per dag in Nederland naar slachterijen vervoerd en geslacht.
En dan nu deze zomer die droogte en het watergebrek. Onderzoekers van de Universiteit Twente hebben berekend dat voor de productie van een kilo rundvlees in totaal 15.000 liter water nodig is . Een kilo varkensvlees kost 6000 liter water en een kilo kip 4300 liter. Voor plantaardige producten ligt dat waterverbruik veel lager.
Bovenstaande speelde door mijn hoofd de afgelopen week. Langzamerhand verschoof het onderwerp van de vraag of Jezus veganist zou zijn naar de vraag of ik het wilde worden. Nu ben ik niet zo’n radicaal dus besloot ik het eerst maar eens te proberen als vegetariër. En dat ben ik dan nu alweer vier dagen.
Het is niet altijd even makkelijk. Geen bitterballen bij je pilsje op het terras aan het strand bijvoorbeeld, pfff. Het is ook verbazend hoe vaak je als vegetariër moet kiezen, zo zit vlees in ons consumptiepatroon ingebakken. Ook verbazend is hoe opgelucht het voelt niet meer mede verantwoordelijk te zijn voor allerlei misstanden in de dierhouderij. Maar meest verbazende is het besef dat dominee Bouma van in ieder geval een aspect van mijn leven zal vinden dat ik het beter doe dan Jezus.