“Edenaren die een bijstandsuitkering ontvangen, worden voortaan beter in de gaten gehouden,” lees ik in de krant. Volgens de Edese VVD-wethouder Veltman gebeurt het maar minimaal dat fraudeurs worden betrapt. “Alleen als er hele sterke signalen zijn of als er meldingen komen van bijvoorbeeld buren.’’ Dat moet veranderen, stelt Veltman, “We moeten het onrechtmatig gebruik van de bijstand terugdringen.’’
Hoe erg is het met die fraude in Ede? Uit een evaluatie blijkt dat in de gemeente Ede 2,8 procent van de bijstandsgerechtigden ten onrechte een uitkering ontvangt. Het percentage ligt landelijk op 7 procent. Volgens Veltman kan dit betekenen dat we het heel goed doen, ook omdat de werkloosheid in Ede relatief laag is. Maar zeker is dat cijfer niet omdat Ede het niet onderzoekt, aldus de wethouder.
Bovenstaande deed me denken aan een lezing van Rutger Bregman, die ik laatst bijwoonde. Hij is de schrijver van de bestseller ‘De meeste mensen deugen.’ Volgens hem is het wetenschappelijk aantoonbaar dat de mens goed is. Hij staaft dat onder andere met de resultaten van een interessant onderzoek. Dat ging zo: iemand had de beschikking gekregen over alle politie camerabeelden van verschillende steden. Zo kon de onderzoeker zien hoe mensen reageerden op incidenten, bijvoorbeeld als iemand in het water viel of werd bedreigd. Wat bleek? In 90% van de gevallen kwamen omstanders mensen in nood te hulp. Een verbijsterend percentage, zeker voor de vriend waarmee ik de lezing bezocht. Opgegroeid in een Gereformeerde Gemeente gezin probeert hij zich al zijn leven lang te ontdoen van het ingestampte dogma dat de mens uit zichzelf onbekwaam is tot enig goed en geneigd is tot alle kwaad. Dat betekent nul procent deugende mensen volgens deze leer.
Dat het percentage deugende mensen hoger zou liggen dan nul heb ik zelf trouwens altijd wel gedacht door het Bijbelse verhaal van de barmhartige Samaritaan. In dat verhaal laten twee voorbijgangers een gewonde man liggen. Pas de derde voorbijganger, een Samaritaan, komt de gewonde man te hulp. Een op de drie, 33 procent, dat is ook geen gekke score.
Maar ja 33 procent deugende mensen of zelfs 90 procent zoals Bregman beweert, dat is allemaal leuk en aardig. Het haalt het echter niet bij het percentage deugende bijstandsgerechtigden in Ede. Dat percentage ligt namelijk op liefst 97,2%. Immers slechts 2,8% van de bijstandsgerechtigden in Ede fraudeert!
Zoveel braafheid, dat kan niet kloppen lijkt VVD wethouder Veltman te denken. Het aantal fraudeurs moet hoger liggen. Om die te betrappen, wil ze niet meer alleen op meldingen van buren vertrouwen. Nader onderzoek is nodig.
Misschien heeft ze gelijk en blijkt Ede niet af te wijken van de landelijke norm van 7 procent fraudeurs. (Dat is ook nog altijd een percentage deugende mensen van 93 procent overigens.) En fraude moet bestreden worden, dat vind ik ook. Maar toch wringt er iets. Er wordt meer gefraudeerd dan we nu weten is de boodschap van de wethouder. Mensen met een uitkering moeten beter in de gaten worden gehouden. Met die boodschap worden in feite alle bijstandsgerechtigden als potentiële fraudeurs bestempeld. Nog niet schuldig bevonden, maar wel potentieel verdacht. Ik vind dat hen daarmee groot onrecht wordt aangedaan.
Want het feit is dat de grote meerderheid van de bijstandsgerechtigden in Ede deugt. Die positieve boodschap had de wethouder met trots moeten brengen.
Het percentage deugers ligt nog hoger denk ik. In de periode dat ik uitkering kreeg drie keer meegemaakt dat mijn uitkering gestopt werd omdat ik zou frauderen. Eén keer omdat ik een dag eerder van vakantie terugkwam, ik had dus GELOGEN op mijn vakantieaanvraag. Bam uitkering kwijt. (bleek ook niet waar, de dame van de sociale dienst had de gegevens verkeerd ingevoerd)
Eén keer toen ik een uurtje rond zocht naar koopjes in een winkel die faillissementsuitverkoop had en waar blijkbaar een controleur rondliep die mij in de gaten hield en mij beschuldigde er te werken(ik had enkel wat jassen terug in rek gehangen die gevallen waren, netjes persoon als ik ben) Ik moest bewijzen dat ik daar niet werkte, wat niet ging, de winkel was failliet. Ik had wel het bonnetje van het gympakje en de jas voor dochter. Want mensen in de bijstand, die bewaren wél altijd bonnetjes.
Het ging weer mis toen mijn buurman links(met AOW) met de buurvrouw rechts(met WAO) ging samenwonen. Officieel, netjes geregeld, ook geen fraudeurs dus. Vraag me niet hoe, ik verdenk dat irritante bemoeial aan de overkant zoiets gemeld heeft, maar ik werd toen beschuldigd van samenwonen en de sociale dienst op te lichten. Weer uitkering kwijt.
Mijn kinderen hebben nog nachtmerries van de last die dat opleverde. Want uitkering kwijt is geen geld, dus geen geld voor eten, als het na zes weken hersteld is,krijg je niet met terugwerkende kracht het geld, je bent dat gewoon kwijt,ook al was je zelf niet fout. Dus een paar keer flink gat in ons jaarbudget, schulden bij huur en energiebedrijf die je weer in moet lopen. Menig verjaardagsfeest en kerst is daarmee naar de klote gegaan. Nog steeds misselijk worden van de geur van pannenkoeken, het enige wat we toen te eten hadden. Het topjaar met klachten van de sociale dienst meldde ik tien klachten. Dat jaar kreeg ik zelfs een bloemetje van de klachtenafhandelaar, die had zo met ons te doen. Nooit klopte een klacht, maar de gevolgen waren mensonwaardig leven zoals we nu ook kennen in de CAFzaken van Belastingdienst.
Ik geloof echt dat het kindertoeslagtuig wat nu bij de belastingdienst werkt eerst hier in Ede werkte,of op zijn minst stage liep.
Fraudeurs pak je aan, daar sta ik helemaal achter. Daarnaast moeten we het onrechtmatig misbruiken en pesten van mensen die een bijstandsuitkering ontvangen tegen gaan. Laten we de gemeente en de medewerkers van de sociale dienst goed in de gaten houden.
Bedankt voor je verhaal Greet. Ik zal het onder de aandacht brengen. Ik hoop maar dat deze ellende voor jou helemaal voorbij is. Hartelijke groeten, Jos van der Panne