De dood van een gekleurde Amerikaan door bruut politiegeweld heeft wereldwijd veel aandacht getrokken. Kennelijk heeft ook acht jaar presidentschap van Obama niet het gewenste resultaat van politiehervormingen gebracht in de States. Begrijpelijk en terecht dat grote groepen burgers in de V.S. massaal eisen dat die hervormingen na dit vreselijke incident in een lange reeks van eerdere vergelijkbare incidenten er nu wél komen.
Maar de protesten en demonstraties breidden zich uit tot een breder thema. Niet alleen het gewelddadige optreden van de Amerikaanse politie staat ter discussie. De protesten verbreedden zich tot antiracisme en antidiscriminatie. En ze bleven niet beperkt tot de V.S. maar ook andere landen volgden al snel in een estafettereeks, van Canada, Nederland, Duitsland tot aan Australië. Vooral het gekleurde deel van de bevolking roert zich, gesteund, soms opgezweept door meestal jonge linkse betogers.
En die massale demonstraties op te kleine pleinen en in te smalle straten staan haaks op het coronabeleid van social distancing. De plicht om te zorgen voor cruciale gezondheidszorg enerzijds en het vrije demonstratierecht anderzijds zijn frontaal op elkaar gebotst. Deskundigen vrezen nu nieuwe uitbraken van het coronavirus waardoor het hele kaartenhuis van herwonnen bewegingsvrijheid in de (hopelijk) nadagen van de coronacrisis ineen dreigt te donderen. Op zijn minst zorgelijk.
Er is heel veel emotie rond het thema van racisme. Voor Amerika is dat volstrekt begrijpelijk. Voor Nederland ook?
De laatste zal ik zijn om tegen te spreken dat er ook in ons land sprake is van racisme, discriminatie en etnisch profileren. Dat gebeurt, ook al is het vaak onbedoeld of onbewust. Het gevoel dat achtergestelde mensen ervaren telt zeker ook mee. We zijn er als beschaving, ook in Nederland nog lang niet en we moeten met ons allen nog meer ons best doen om racisme, discriminatie, antisemitisme, pesten, straatintimidatie, etnisch profileren, polariseren, seksisme, ongewenste intimiteit, haatzaaien, stalken, eerwraak, terreur, criminaliteit te voorkomen, te bestrijden en uit te bannen.
Maar we hebben gelukkig geen structureel gewelddadige politie. Waar sprake is van vermeend racisme of discriminatie blijft dat meestal beperkt tot uitzonderingen of valt dit te herleiden tot onbedoeld etnisch profileren. Ook de politie ervaart druk en emotie. Als een agententeam van de 10 drugsincidenten er 7 aantreft waarin Mexicanen een hoofdrol spelen, is het niet verwonderlijk dat ze bij een verdachte situatie een Mexicaan eruit pikken voor extra controle. Als dat team bij cybercriminaliteit stuit op 60 % Oost-Europese hackers, is het begrijpelijk dat Oost-Europeanen diepgaander worden gevolgd. Bij verdachte links in veel misdaad met de Mocro Maffia, Chinese of Antilliaanse onderwereld is het niet vreemd dat chauffeurs in dikke auto’s uit die landen meer kans lopen op aanhouding.
Als de merel in onze tuin in 1 jaar 2 nesten geroofd zag door een gaai is het logisch dat zij alarm slaat bij het zien van een gaai bij haar derde nest, ook al is deze gaai onschuldig.
De merel maakt zich niet schuldig aan racisme, discriminatie of etnisch profileren, nee, zij handelt op basis van ervaring.
Wij mensen moeten niet de fout maken dat de ene groep recht heeft op meer compassie dan de andere. We zijn allemaal als groep even goed en even slecht. Racisme en discriminatie zijn helaas van alle groepen en alle mensen. We zijn allemaal zowel daders als slachtoffers. Als samenleving en vooral ook als individu moeten we allemaal dagelijks in de spiegel kijken. Kritisch, zelfkritisch, alert blijven, ook met het oog op Corona.