Het zal over het algemeen wel meevallen maar één keer per jaar open je als raadslid met een raar onderbuikgevoel je inbox met raadsdocumenten. En daar staat hij voor je klaar: de programmarekening! Een boek van 214 pagina’s met vooral veel cijfertjes en wat onbegrijpelijke teksten. Je hebt nog een week om het uit je hoofd te leren maar het is natuurlijk niet echt een Dan Brown die je in een weekendje uitleest.
Het goede nieuws is dat je in de krant al gelezen hebt dat de gemeente Ede 5 miljoen winst heeft gemaakt. Vijf miljoen verlies zou een stuk vervelender zijn want dan zou je je er echt in moeten verdiepen. Dan valt dit wel mee!
Is dat wel zo? Moet een gemeente wel winst maken? Het hele jaar lezen we berichten dat er tekorten zijn. Jeugdzorg, WMO en discussies over de paspoortkorting die niet doorging en ineens lees je dat de gemeente 5 miljoen overhoudt. Dat is toch best vreemd.
Misschien staat de wethouder van financiën er wel slechter voor. Hij moest het stuk wel lezen terwijl jij als raadslid tijdens de vergadering behaaglijk weg kan zakken achter je iPad. Die wethouder moet maar alle antwoorden weten op vragen van raadsleden die het wel lazen.
Vragen hoe het toch kan dat ondanks een winst van vijf miljoen het eigen vermogen met 8 miljoen daalt. Vragen waarom er € 36 miljoen (goedemorgen…!) werd afgeboekt op de grondpositie. Waarom er ondanks alle tekorten er toch nog € 45.000 extra naar het WFC moet. Waarom de paspoorten niet goedkoper werden maar er wel een half miljoen in een potje bedrijfsmiddelenreserve Personeel wordt gestopt. Of waarom het maar niet lukt om alle belastingen te innen en daar al vijf miljoen op is afgeboekt.
Maar het is een oneerlijk debat dat gevoerd wordt. De wethouder die wordt ondersteunt door een team financials dat drie maanden heeft gesleuteld aan een jaarrekening die een raadslid in de schaarse avonduurtjes in een week uit het hoofd moet leren.
Dan zijn 214 pagina’s geen hulpmiddel om dingen snel te begrijpen maar een handicap. De overload aan informatie leidt niet tot transparantie maar tot een enorme hooiberg van informatie waar geen naald meer in te vinden is. Niet voor een raadslid, maar zeker niet voor een burger.
Voor die laatste bedacht de gemeente een stripverhaal dat in de EdeStad werd gepubliceerd. Dat is dan weer zo simplistisch dat ik mezelf als een soort infantiele analfabeet voel aangesproken. Er moet toch iets te begrijpelijks te bedenken zijn tussen een boekwerk van ruim 200 pagina’s en een stripverhaal van twee kantjes?
Maar goed, ben je als raadslid eindelijk klaar met de jaarrekening van de gemeente Ede dan heeft de griffie van de raad nog een bonus: de jaarrekening van Woonstede van 156 pagina’s. Mazzel voor raadsleden dat het weer niet zo best wordt tot aan de volgende vergadering. Lekker onder de dekens met een pak papier jezelf inlezen voor aanstaande donderdag.
Ook mazzel voor mij. Terwijl raadsleden zich stukbijten op de jaarrekeningen ga ik de laatste Dan Brown uitlezen.
Daar snap ik ook niets van maar is wel veel leuker!