Buma waarschuwt voor de gevolgen van werkgelegenheid bij invoeren van de CO2 heffing voor bedrijven: Het mag geen banen kosten! De directeur van de werkgeversorganisatie is bang dat diezelfde taks bedrijven uit Nederland wegjaagt en dat ze tienduizenden banen meenemen. Rutte vindt dat de regering 700 miljoen moet investeren in Air France – KLM, want er zijn honderdduizenden banen mee gemoeid. Gedeputeerden van de provincie Gelderland rechtvaardigen de miljoenensubsidie in het World Food Center vanwege de werkgelegenheid.
Wat hebben bestuurders en politici de belangen van werkgelegenheid toch hoog zitten. Wat zijn ze toch betrokken bij de gewone burgers en werkenden die zo afhankelijk zijn van hun baan.
Mooi toch?
Ja en nee.
Er is iets vreemds aan de hand met werkgelegenheid.
Als provincies en gemeenten erop kunnen besparen zullen ze het niet laten. Denk aan de miljoenen die verdwijnen in een project als de zelfrijdende bus of de aanschaf van de volautomatische vuilniswagen. Het eerste kan duizenden chauffeurs werkloos maken. Het tweede heeft al honderden vuilnisophalers aan de kant geschoven.
Het rijk subsidieert intensieve landbouw waarin steeds grotere bedrijven meer grond of dieren exploiteren met zo weinig mogelijk mensen. En stimuleert technische research in robotisering van processen en werk waar nu nog gewone mensen van vlees en bloed hun brood kunnen verdienen.
Als bedrijven hun winst verder kunnen maximaliseren en de aandeelhouders een hoger dividend kunnen uitbetalen door banen af te stoten, zijn ze er als de kippen bij. Ze nemen een concurrent over, ontslaan links en rechts, en hoppa, het nieuwe fusiebedrijf kan met 1000 fte’s minder af.
Iedereen blij, toch?
Behalve de ontslagene. Loopbaan afgekapt. Zij/hij moet maar afwachten of er ander werk beschikbaar komt. Zeker, vaak wordt een uitkering verstrekt zodat er een tijdelijk sociaal vangnet is geregeld. Maar werk is zoveel meer dan een bron van inkomen. Werk betekent een zinvolle tijdsbesteding, collega’s, contacten, reuring in hoofd en lijf.
Wat is de bestemming van de mens – werken of robots aan werk helpen?
Werden de kosten van stress en depressies die ontstaan door werkloosheid meegeteld in de kosten/baten-analyses van fusies en robotisering, veel weldenkende bestuurders, politici en ceo’s zouden zich rotschrikken. Wat zou het fijn zijn als alle verantwoordelijken die zich in woord zo (schijn)heilig druk maken om de werkgelegenheid dat ook doen in daad, én wanneer ze dat in hun eigen belang minder van pas zou komen. Dan pas halen we de schijn eraf en wordt werkgelegenheid een echte heilige koe die dankbaar melk zal geven.