Is het u ook opgevallen? In de Nederlandse stikstofcrisis lijkt alles te draaien om het niet doorgaan van de bouw van een woonwijk in Otterlo. Kranten als Trouw, AD en het Financieel Dagblad en het radiostation BNR noemden Otterlo steeds als HET tragische voorbeeld van de gevolgen van de uitspraak van de Raad van State over de Programmatische Aanpak Stikstof (PAS). Een ding bleef bij al deze aandacht echter onderbelicht. De PAS uitspraak was helemaal niet het breekpunt voor de bouwplannen in Otterlo. Huh?
Inderdaad huh, daarom een toelichting. Onder de PAS was voor projecten waarbij de stikstofuitstoot onder een bepaalde waarde bleef, alleen een bouwvergunning nodig. Was de stikstofuitstoot hoger dan moest het plan aan aanvullende milieueisen voldoen. De bouwplannen in Otterlo leidden tot een te hoge uitstoot, maar voldeden echter niet aan aanvullende milieueisen. Met andere woorden ook als de PAS niet door de Raad van State van State van tafel was geveegd had Otterlo niet kunnen bouwen. Simpelweg omdat de bouwplannen zelfs niet aan de regels van de PAS voldeden.
Illegale stikstofclaim
Vindt u dit al verbazend dan is er nog iets anders. De gemeente Ede heeft voor de woningbouw in Otterlo zogenoemde stikstofruimte geclaimd. De details onthoud ik u even, maar wat van belang is, is dat stikstofruimte claimen onder de PAS regeling alleen mocht voor bedrijven. Wat de gemeente Ede deed, was daardoor eigenlijk illegaal.
Deze stikstofclaim werd wel keurig door Ede gemeld bij de provincie Gelderland. Die nam het voor kennisgeving aan, maar deed verder niks. Zitten ze dan te slapen bij de provincie? Laten we het erop houden dat de mensen die wel zagen dat deze stikstofclaim niet kon, minder macht hadden dan de mensen die koste wat kost wilden bouwen.
De stikstofclaim werd door het Edese College ook gemeld aan de gemeenteraad van Ede. Werd die daardoor voor de gek gehouden? Dat mogen ze zelf zeggen. Een onderzoek naar hoe dit alles tot stand is gekomen en waar het fout is gegaan, ligt echter wel voor de hand.
Want om de heer Remkes te citeren: “De tijd van juridische trucs en listen is voorbij. De overheid mag niet langer sluiproutes zoeken om stikstof te kunnen uitstoten ten koste van kwetsbare natuur.”
Wat kan er in Otterlo?
In Otterlo kunnen de oude woningbouwplannen van de gemeente Ede sowieso niet door gaan. De gemeente Ede lijkt daar nog niet van doordrongen. In het dagblad Trouw van 27 september verklaart een gemeentewoordvoerder “Wij zijn voorzichtig optimistisch over het rapport van Remkes.” Uitdrukkelijk werd daarbij verwezen naar de woningbouwplannen.
Mocht dat optimisme op basis van Remkes al gerechtvaardigd zijn, dan vergeet Ede dat dit advies geen enkele juridische waarde heeft. Vergeten wordt ook dat nieuwbouw en nieuwe stikstofuitstoot pas mag als de natuurwaarden echt verbeterd en de stikstofwaarden sterk verlaagd zijn. En het gaat niet alleen om natuurwaarden en stikstof. Ook toenemende recreatiedruk, en de gevolgen daarvan op omliggende natuurgebieden, speelt mee.
De oude Edese stormramtactiek van plannen lanceren en kijken wie ons tegenhoudt, is daarom niet in het belang van de Otterlose bevolking. Sterker, het is een vorm van onbehoorlijk bestuur, want het zal bouwen in Otterlo voor vele jaren onmogelijk maken.
Ede moet in plaats daarvan de milieuproblematiek echt serieus nemen en met dat uitgangspunt op zeer korte termijn zoeken naar het compromis met alle belanghebbenden: lokale bevolking, recreatieondernemers, natuurorganisaties en boeren. Dan is er wellicht hoop voor Otterlo en wordt bouwen op kleinere schaal toch al snel mogelijk.
Otterlo is juist groot geworden door de komst van zgn buitenstaanders. De verbeteringen van de laatste jaren zijn vooral te danken aan nieuwe Otterloers. Het is bijna racistisch hoe hier gesproken wordt over mensen die niet zijn geboren in Otterlo. Laten we stoppen met polariseren en samen met de politiek Otterlo nog mooier maken!
Het is van der Panne.