Onlangs kwam onze dorpsgenoot Bert Komdeur in de Ede Stad aan het woord. Ik vat z’n betoog maar even voor u samen en lees daarbij heel stevig tussen de regels door. Bert heeft namelijk 16 jaar lang ziel en zaligheid gegeven als raadslid in gemeente Ede. Dat viel echter niet mee. Het was ronduit een hondenbaan. Nooit deed je het goed. Want altijd ging het maar over één ding, namelijk beide handen stevig op de knip houden. Het was bezuinigen voor en het was bezuinigen achter. Of ambtelijke gezegd: continu totale realisatie van ombuigingsprocessen waarborgen (of zoiets). Bert nam dan ook de gelegenheid aandacht te vragen voor het complete leed dat raadslid heet.
Je begrijpt eigenlijk niet dat er nog mensen zijn die voor een belachelijke vergoeding hun vrije tijd en energie steken in zo’n ondankbare baan als vertegenwoordiger van een selecte groep gemeentelingen. Maar toen de nood het hoogst was diende de redding zich aan. Bert kon als gedeputeerde bij de provincie Gelderland aan de slag. Van een gemeentelijke uitgedroogde woestenij naar het walhalla voor een politicus. Want echt, de gouden eieren liggen daar voor het oprapen. Bij de provincie stroomt namelijk de schatkast continu over en klots het geld met veel geklater tegen de plinten. Dat komt vooral omdat de Nuon aandelen (heel goed) zijn verkocht.
Nu mag Bert als financieel woordvoerder mee gaan denken waar het geld allemaal naar toe moet gaan. Een droombaan dus! Maar de werkelijkheid bleek toch anders te zijn. Hij liep al gauw tegen een gigantisch probleem aan. Het grote geld kan namelijk NIET direct uitgegeven worden. Voor een politicus speelt de volgende verkiezing altijd weer op de achtergrond mee. Je moet dan wel kunnen aangeven welke leuke dingen er door jou toedoen tot stand zijn gekomen. Weinig voor de gemeenschap kunnen doen bij gebrek aan geld is niet leuk maar weinig kunnen doen terwijl er geld in overvloed is… Bert is eigenlijk in een regelrechte politieke nachtmerrie verzeild geraakt.
In plaats van suikeroom van de al die Gelderse gemeentekindjes te kunnen spelen moet Bert nu ook weer de hand op de knip houden. Hij legt uit hoe dat zit. Lukraak geld uitgeven aan individuele schreeuwers die ogenblikkelijk harde pegels nodig hebben doet de provincie niet. Er wordt gekeken naar projecten die duurzaam zijn en ten goede komen aan het grote algemene nut. Dan hebben we het bijvoorbeeld over rondwegen, spoorverbindingen en tunnels. De spelbreker hierbij zijn vaak ellenlange procedures. Je kunt namelijk niet vandaag beslissen om, ik noem maar eens wat, een recreatieplas te realiseren en morgen de eerste schep al in de grond zetten.
Zoiets is een gecompliceerde zaak van het rijk, de provincie en gemeentes. Van bestemmingsplannen, inspraakrondes, raad van state, aanbestedingen, veranderende politiek inzichten enzovoort, enzovoort. Bureaucratie in het kwadraat dus. Voordat werkelijk iets gaat gebeuren zijn er dan al weer heel wat jaren voorbij. Maar intussen blijft het geld zitten waar het zit. Bert adviseert gemeente Ede wel om hard te blijven schreeuwen. Want het kan dan even duren voordat de harde valuta op de Edese bankrekening staat maar als je niets van je laat horen dan krijg je ook niets.
Ik vraag mij intussen af of onze Bert moet worden gezien als een soort van oom Dagobert die zich in een enorm pakhuis bevindt dat uit z’n voegen dreigt te barsten vanwege al het geld. Die heel bewust eigenlijk een systeem in werking houdt waar weinig uitgaat maar des te meer bijkomt. Of functioneert hij wellicht meer als neef Donald Duck. Die mag slechts in het pakhuis de geldstukken van z’n oom poetsen maar daar is dan ook alles mee gezegd. Bert heeft het niet gemakkelijk in z’n nieuwe functie. Ook weer een hondenbaan natuurlijk maar dan eigenlijk nog erger dan dat van raadslid.