Eén advies voor geïnteresseerden in de begroting van de gemeente Ede: print hem niet uit. Je bent een half pak papier en een lege cartridge verder. En dan weet je….nog niets. Wat zou het toch lekker zijn als je op één van de eerste pagina’s een overzicht aantrof zoals in iedere jaarrekening of begroting van een commercieel bedrijf. In een oogopslag zie je dan het resultaat van het komende jaar, eventueel vergeleken met het afgelopen jaar. Maar in de ruim 180 pagina’s die de Edese begroting telt zie je van allerlei cijfertjes en ze leiden vaak tot verschillende uitkomsten. Heel gek!
Less is more, zou ik de Edese cijfermeesters willen meegeven. Een kort document, helder en duidelijk, waaruit iedereen die niet rekenkundig is onderlegd snel kan halen hoe het geld het komende jaar gaat rollen. En hoeveel er overblijft of tekort is. Een overload aan data leidt tot meer verwarring en desinformatie maar misschien is dat wel de bedoeling.
Nou valt het niet mee, dat begroten. Met mijn eigen gezinsbegroting zit ik er al mijlenver naast. Geld dat ik zou uitgeven aan zinloos maar leuk consumentisme blijkt achteraf te zijn besteed aan eveneens zinloos maar minder leuk consumeren. Achteraf blijkt het eindresultaat trouwens toch aardig te kloppen: een tekort. Maar in ieder geval wel een duurzame begroting want er is geen geld meer voor dure tickets naar zonnige vakantieparadijzen. Een weekendje Kootwijk dus maar weer.
De gemeente Ede voorspelt ook voor het komende jaar weer enorme tekorten. De waarzeggers van de afdeling Financiën voorzien voor 2019 enorme verliezen, dus de belofte dat paspoorten goedkoper zouden worden zal niet worden ingelost. Maar die belofte werd dan ook vóór de verkiezingen gedaan. Inmiddels is er al een belofte gedaan voor de verkiezingen van 2022 want dan gaat de onroerendgoedbelasting omlaag. Of eigenlijk, die gaat een keer niet omhoog en dat moeten we met grenzeloze dankbaarheid aanvaarden.
Nogmaals, het valt niet mee om de toekomst te voorspellen. En zeker niet als het over allemaal schijven gaat. Alle ambtenaren denken mee over zo’n stuk. En iedereen denkt: “laat ik de kosten maar wat hoger inschatten dan kan het achteraf alleen maar meevallen”. En zo denkt de chef van die ambtenaren ook. Die gaat nog een keer met een vergrootglas over de afdelingstotalen en denkt: “laat ik de kosten maar wat hoger inschatten dan kan het achteraf alleen maar meevallen”.
De afdeling Financiën, die alle afdelingstotalen verzamelt denkt: “laten we de kosten maar wat hoger inschatten dan kan het achteraf alleen maar meevallen”. En tot slot de verantwoordelijk wethouder die denkt…Ach, hij denkt hetzelfde als de rest: “…dan kan het achteraf alleen maar meevallen”.
Zo krijgt de voorspelling in de begroting wel een erg hoog Harry Potter gehalte en dat zien we de laatste jaren terug. Voor 2017 was een tekort voorspeld van 2,8 miljoen maar het werd een winst van 5 miljoen. In 2016 was het verschil nog groter; geschat werd een verlies van 4,5 miljoen maar het resultaat was een winst van 6,7 miljoen. Nog gekker was het in 2015: 2,5 miljoen verlies voorspeld en 20 miljoen winst! Dan zit je er wel serieus naast met je begroting.
Ik heb daar niets van teruggezien, van die winst. Het enige dat ik zag waren complimenten van de gemeenteraad. Voor de ambtenaren, voor de wethouder, voor het college. Iedereen deelt complimenten uit aan elkaar. Wat een mooie wereld.
Tenminste, als je in dat wereldje zit. Want als burger ben je gewoon het konijn. Met zo’n negatieve begroting worden er altijd wat bezuinigingen doorgedrukt. Je moet het ijzer tenslotte smeden als het heet is nietwaar? Achteraf hoor je nooit een raadslid zeggen: zullen we die bezuiniging maar terugdraaien? Nee, dat hoor je eigenlijk nooit.
Dit jaar wordt de belofte om de paspoorten goedkoper te maken gebroken. Dat scheelt mij een knaak per jaar. Ik hoef mijn eigen begroting daar niet op aan te passen. Maar het schuurt en het irriteert omdat ik zie dat er op allerlei andere potjes niet bezuinigd wordt. Food bijvoorbeeld of het Levendige Centrum.
In een filmpje op Youtube van opperwaarzegger annex wethouder Financiën Leon Meijer, dat inmiddels al 27(!) keer bekeken is, waarvan 4 keer door mijzelf, wordt beweerd dat de korting op de paspoorten Ede 5 miljoen kost. Hij vergeet er bij te vertellen dat die 5 miljoen pas na 17 jaar wordt gehaald. Per jaar brengt het afschaffen van die korting namelijk nog geen 3 ton op. Drie ton, dat is ongeveer net zoveel als die twee extra interimmanagers bij de gemeente per jaar kosten. In het interview werd het woord “Food” trouwens zorgvuldig vermeden, of althans , niet gebruikt. Knap!
In een moment van slapeloosheid keek ik laatst naar Astro-TV. In het programma kun je bellen met de studio voor een euro per minuut en één of andere malloot voorspelt dan je toekomst. Misschien leuk voor de Edese begroting? Jomanda die de begroting van Ede voorspelt, dat scheelt een hoop inspanningen en levert vast hogere kijkcijfers op dan de 27 kijkers van nu.
En ik voorspel alvast: een positieve begroting van Jomanda zonder bezuinigingen.