Een paar jaar geleden werden alle bomen uit de straat waaraan ik woon gekapt. En er werd vervolgens niets teruggeplaatst. Typisch een proces waar burgerparticipatie aan te pas had moeten komen. Burgerparticipatie, bedoeld voor kleine groepen burgers die door besluiten van de overheid hun leefomgeving zien veranderen. Het fietstunneltje onder de Emmalaan. Het plaatsen van stoplichten. Een speeltuintje in een nieuwbouwwijk. Dat soort processen, dan heb je wel een zeker recht op burgerparticipatie omdat politieke partijen in hun programma nooit zulke relatief kleine zaken opnemen.
Voor de grotere processen ligt dat iets anders. Dan heb je ook burgerparticipatie maar dan eens in de vier jaar tijdens de verkiezingen. Dan kun je kiezen op grote lijnen. Willen we wel of geen Parklaan? Willen we wel of geen groei van de gemeente Ede? Van politieke partijen mag je verwachten dat ze daar duidelijk over zijn in hun programma’s en via de verkiezingen wordt dan een richting gekozen.
Maar nu wordt er bij ieder groot besluit Burgerparticipatie van stal gehaald. Dit keer gaat het om de Warmtevisie van Ede waarin de gemeente Ede moet vastleggen hoe de warmtevoorziening in de toekomst zal lopen. Of de burgers even willen meedenken. Burgers worden dan eigenlijk niet bedoeld maar het gaat om bedrijven, verhuurders, woningbouwverenigingen, dorpsraden en ander goedbedoelde maar nauwelijks democratische clubjes.
Dat schiet niet op. Voor deze burgerparticipatie was ik zelf ook gevraagd door een wethouder. Maar toen het gesprek was afgelopen had ik al vaag het gevoel dat die uitnodiging niet overeind zou blijven en inderdaad: vier maanden later heb ik nog steeds niets gehoord.
Want burgerparticipatie is natuurlijk prima behalve als je een afwijkende mening hebt. Dat kunnen we niet hebben natuurlijk. Dat helpt allemaal niet bij mijn beeldvorming over burgerparticipatie. Zeker als je ziet dat de gemeente een nogal dwingende regisserende rol gaat vervullen wat in de praktijk gaat betekenen dat de gemeente gaat opschrijven wat ze zelf in de mond hebben gelegd van de door hen zorgvuldig geselecteerde partijen. Daar kun je beter geen chagrijnige figuren van ededorp.nl bij hebben.
Waarom hebben we eigenlijk een gemeenteraad gekozen als we toch steeds de hulp van ‘de burger’ in gaan roepen? Omdat het lekker makkelijk is. Het is makkelijk om je als bestuur te verschuilen achter een nauwkeurig geregisseerd participatieproces en vervolgens te zeggen dat het de wil van de meerderheid is. Dan hoef je je als politieke partij ook niet uit te spreken en loop je geen kans om kiezers te verliezen. Denken ze.
Het wordt tijd dat politieke partijen in Ede zich een uitspreken over de richting die ze voor Ede voor ogen hebben.
Willen we wel of geen biomassa?
Willen we wel of geen groei van Ede met 10.000 woningen?
Willen we wel of geen windmolens in Ede?
Willen we wel of geen immigratiestop uit de Randstad?
Lekker een beetje achterover leunen en verwijzen naar zogenaamde burgerparticipatie waar maar een heel klein en nauwelijks representatief groepje Edenaren geregisseerd door de gemeente een mening vormt is natuurlijk veel makkelijker en ongevaarlijker maar als dit zo door gaat dan ben ik bang dat we over een paar jaar nog een laatste vraag hebben voor de burgerparticipatie:
Hebben we wel of geen gemeenteraad nodig?